Berichten

Eerste Ervaring als Rattenschutter: Een Spannende Nacht vol Lessen

Afgelopen week kreeg ik de kans om voor het eerst als leerling mee op pad te gaan met de ervaren rattenschutter Jos Kruis. Na maanden van voorbereidingen, waaronder het opstarten van mijn bedrijfsvoering, het verkrijgen van ontheffingen en verloven, en het volgen van de cursus “Vakbekwaamheid & Schietvaardigheid voor Rattenschutters”, was het eindelijk tijd om het geleerde in de praktijk te brengen. De spanning en nieuwsgierigheid waren voelbaar, want dit zou mijn eerste echte ervaring zijn in het veld.

De opdracht was helder: een kennismaking en observatie bij een nieuwe klant in Amsterdam die melding had gemaakt van rattenoverlast. Al snel bleek dat deze kennismaking van korte duur zou zijn, want het horecabedrijf was volop in operatie en de aanwezigheid van ratten was al door meerdere medewerkers én klanten opgemerkt. Met deze informatie in gedachten, was het duidelijk dat er snel gehandeld moest worden.

We begonnen direct met de thermische observatie. Ondanks de duidelijke signalen van de klant, bleef het terrein opmerkelijk stil. Na 45 minuten hadden we nog geen enkele rat gezien, noch op het perceel, noch daarbuiten. Het begon erop te lijken dat deze avond misschien niet zou verlopen zoals gehoopt.

De laatste klanten op het terras maakten aanstalten om huiswaarts te keren, wat ons wat meer ruimte en rust gaf om verder te gaan met onze zoektocht. Terwijl we rekening hielden met de vuurlijn, besloten we enkele lokplekken te creëren met lokale lekkernijen, in de hoop dat dit de ratten zou lokken. En met succes: een sluwe en ervaren rat liet zich al snel zien tussen de pellets.

Als 50-jarige leerling was het nu aan mij om in actie te komen. De opdracht om mijn luchtbuks in stelling te brengen was op zich routine, iets wat ik al vaker had geoefend. Maar in het donker, met het laden van het magazijn, het opstarten van de ATN, en de overweging om al dan niet een IR-lamp te plaatsen, werd het toch een heel andere uitdaging. Geduld was nu essentieel.

Gelukkig had de rat geen haast en wachtte geduldig, wat me de tijd gaf om de JSB loodvrije pellet nauwkeurig te plaatsen. En met succes: mijn eerste rat was een feit. Het voelde als een bijzonder moment, eentje dat ik niet snel zal vergeten.

Dit is de “Herman” van Eric…

Na deze vangst hebben we geen andere ratten meer gezien, wat ons deed vermoeden dat deze enkele rat wellicht verantwoordelijk was voor de gehele overlast. De klant was tevreden, en ik kon met een voldaan gevoel huiswaarts keren. Wat een ervaring!

Dankjewel, Jos, voor deze onvergetelijke eerste kennismaking met het werk van een rattenschutter in de horeca. Op naar nog veel meer geslaagde opdrachten!

Eric van der Heiden van RatTech Solutions in Soest

Nieuwe Website

Bij het ombouwen van de website van RATTENJAGERS.NL naar RATTENSCHUTTERS.NL hebben we ook wat veranderingen doorgevoerd.

  • Als iemand voor de 1e keer ergens op reageert, krijg ik daarvan bericht en zal ik hem/haar toelaten. Eenmaal toegelaten, maakt dat je daarna altijd vrij kunt reageren. Reacties blijven staan en daarom adviseer ik om zorgvuldig te formuleren en op typefouten te letten.
  • Als je vaker reageert kun je jezelf ook registreren. Klik op inloggen voor de registratie-pagina. Je maakt dan zelf een gebruiker aan. Ook hiervan krijg ik bericht en moet ik de aanvraag autoriseren. Voordeel van deze werkwijze is dat je jouw eigen reacties kunt wijzigen en ook dat je zelf nieuwe berichten kunt maken.

Opmerking: Ik moet nog even bekijken of dit lekker werkt. Ik ben bang dat er ook veel Spam-gebruikers worden aangemaakt.

Ontheffing van Flevoland

In juni 2024 heeft de provincie Flevoland een maatwerkvoorschrift geformuleerd. Hiermee kunnen professionele rattenbestrijders een ontheffing krijgen voor het afschieten van ratten in en om gebouwen en binnen en buiten de bebouwde kom. Er zijn twee categorieën rattenbestrijders die hiervoor in aanmerking komen:

  1. Professionele plaagdierbestrijders die KPMB-gecertificeerd zijn en die daar bovenop een cursus van KAD in Wageningen of Stichting Lestrix hebben gevolgd.
  2. Ecologische rattenbestrijders die lid zijn van de branchevereniging ERaNed.

Hiermee heeft de ERaNed bereikt dat het lidmaatschap van de vereniging al zoveel zekerheid biedt, dat de provincie Flevoland op basis hiervan ontheffingen wil afgeven. ERaNed heeft daarvoor moeten beloven dat zij ervoor instaan, dat hun leden volgens de regels van ERaNed werken en voldoende gekwalificeerd zijn.

De beleidsmakers van Flevoland hebben goed gekeken naar de Ratslagmethode en de publicaties op RATTENSCHUTTERS.NL. Zij leggen ongeveer dezelfde eisen op aan de te gebruiken persluchtbuks. Kaliber van maximaal 5,5mm en maximale mondingsenergie van 3o joule. In dialoog met de betreffende beleidsmedewerker hebben we dat een beetje kunnen oprekken naar 35 joule. De Secretaris van ERaNed (Sjaak Stam) en ik hebben het niet voor elkaar gekregen om het certificaat van Ratslag geaccepteerd te krijgen. De provincie wil meer garanties dat de gecertificeerde rattenschutters ook volgens de ratslagmethode blijven werken. ERaNed moet daar op gaan toezien.

Jagers

Bijzonder is ook dat jagers (met jachtakte) deze ontheffing niet krijgen. De jagers kunnen een ontheffing krijgen om op jachtgebieden met luchtbuksen en nachtzicht apparatuur te werken. Zij mogen echter niet buiten hun jachtgebied jagen. Dit betekent dat jagers (in Flevoland) niet op een boeren erf en in stallen op ratten mogen jagen. Zij kunnen ook niet werken voor particulieren en bedrijven binnen en buiten de bebouwde kom. Het idee hierachter is dat jagers niet voldoende gekwalificeerd zijn om in kwetsbare omgevingen ratten af te schieten. Het jachtdiploma en de jachtakte zijn geen geschikte kwalificaties voor de professionele rattenschutter. Dat betekent overigens ook dat ERaNed jachtaktehouders en mensen met een jachtdiploma het lidmaatschap pas kunnen geven nadat zij zich hebben gekwalificeerd voor de ratslagmethode.

ERaNed

De vereniging ERaNed moet nu naar haar leden, maar ook naar overheden heel helder maken welke kwalificaties zij eist voor het lidmaatschap. Vervolgens moet zij haar ledenbestand scannen op deze kwalificaties. De provincies willen ook dat ERaNed haar leden periodiek toetst op schietvaardigheid en leden informeert over ontwikkelingen in het vakgebied. Met andere woorden ERaNed moet zich ontwikkelen tot een solide branchevereniging waar overheden op durven te vertrouwen.

En verder…

Wij zijn blij met deze ontwikkeling, maar we zijn nog niet tevreden. We hebben niet kunnen voorkomen dat Flevoland de machtigingen via de FBE wil afgeven en dat het om perceel gebonden machtigingen gaat die voor professionele rattenschutters erg onpraktisch werken. Tenslotte is er de in onze ogen nutteloze registratieplicht in het FRS. Dat willen we graag anders en daarvoor gaan we opnieuw de dialoog aan.

Aanvulling: Na overleg tussen het bestuur van Eraned en de provincie is afgesproken dat Eraned-leden een gebiedsgebonden ontheffing krijgen voor de hele provincie binnen en buiten de bebouwde kom.

Desalniettemin moeten we blij zijn dat ERaNed nu op de koers zit om ook werkelijk de rol van de branchevereniging te gaan waarmaken. Ik raad alle professionals onder ons aan om lid te worden van ERaNed en de vereniging te steunen. Hoe meer leden hoe sterker we kunnen onderhandelen. Voor de rattenschutters onder ons die in Flevoland willen werken is dit natuurlijk vanzelfsprekend.

Rattenjagers wordt Rattenschutters

U ziet het goed. De website RATTENJAGERS.NL bestaat niet meer. We gaan verder onder de naam RATTENSCHUTTERS.NL. Hiermee willen we voorkomen dat wij worden aangezien voor jagers.

Wij zijn rattenbestrijders en geen jagers!

Iedereen begrijpt dat een rattenjager zich bezig houdt met het afschieten van ratten. Echter, het idee dat deze ratten worden afgeschoten door een jager klopt niet.

Ratten (in en om gebouwen en binnen en buiten de bebouwde kom) worden bestreden door professionele plaagdierbeheersers. Vaak zijn dit bedrijven, die zich richten op alle vormen van plaagdieren. Denk aan wespen, mieren, houtworm, rupsen, kakkerlakken en ook muizen en ratten.

Er zijn ook eenmansbedrijven (ZZP’ers), die diensten voor plaagdierbeheer leveren. Deze zijn vaak gespecialiseerd op één of enkele plaagdieren en/of leggen zich toe op het ecologisch verantwoord aanpakken van dierplagen. Met name de aanpak van ratten leent zich goed voor een aanpak m.b.v. afschieten.

Professionele rattenschutters

In de afgelopen jaren zijn methodes ontwikkeld om ratten effectief en veilig te kunnen afschieten in kwetsbare omgevingen in en om gebouwen. Dit heeft geleid tot een nieuwe beroepsgroep van rattenschutters. Deze ZZP’ers bieden specialistische diensten aan, waarbij zij zich profileren als ecologische rattenbestrijders. Zij combineren het afschieten van ratten vaak met andere methoden als habitatmanagement, wering en rattenvallen.

Overheden en jagers

Overheden (met name provincies) zijn het bevoegd gezag als het gaat om de wetgeving m.b.t. Natuurbescherming. Zij kunnen vergunningen verlenen aan jagers voor het afschieten van allerlei wilde en beschermde dieren. Omdat de rattenschutters worden verward met jagers gaan provincies niet op de juiste manier om met de rattenschutters.

Onze branchevereniging ERaNed is met de provincies in gesprek om voor rattenschutters betere vormen van regulering uit te werken. De eerste en belangrijkste stap daarvoor is dat rattenschutters zich distantiëren van de jagers.

Pard DS37 NightStalker 50mm, 940nm LRF

Het duurde even voor de aangekondigde richtkijker van Pard arriveerde. Intussen is hij mondjesmaat in Nederland verkrijgbaar, maar ik heb daarop niet gewacht. Ik heb meteen een exemplaar gescoord bij Pard.com zodra deze beschikbaar kwam. Hier is hij dan…

FX Wildcat compact 5,5mm met Pard DS37

Gisteren op de schietbaan in Baarn een afspraak gemaakt met Henk Fennema om de Pard aan de tand te voelen. Daarbij willen we ook meteen het onderste uit de kan met 4 afzonderlijke profielen. We hebben 4 power settings met de draaiknop stand 1, 2, 3 en 4. Daarbij maak ik gebruik van loodvrije kogeltjes JSB PbFREE 5,5 mm van 0,76 gram.

  • Stand 1 (19,4 joule) zonder demper, voor het gebruik in keukens en restaurants en woningen op korte afstanden tot 15 meter.
  • Stand 2 (23,2 joule) zonder demper. Ook voor kleine ruimten als schuren, magazijnen en werkplaatsen op afstanden tot 15 meter.
  • Stand 3 (27,7 joule) met demper. Voor kwetsbare omgevingen als veestallen, schuren, terrassen, binnenplaatsen en achtertuinen/erven op afstanden tot 20 meter. Vaak voor grotere aantallen ratten in de buurt van (huis)dieren. Het grotere vermogen maakt een demper noodzakelijk.
  • Stand 4 (30,9 joule) met demper. Op plekken waar weinig kans op schade is en op afstanden tot 25 meter.

De kogelbanen voor deze profielen zien er als volgt uit:

Kogelbanen standen 1 t/m 4

Het energie verloop zie je hieronder:

Energie tabel standen 1 t/m 4

De kogel snelheden als volgt:

Snelheid tabel standen 1 t/m 4

Test resultaat

De DS37 is in alle opzichten gelijk aan de DS35. Het verschil zit ‘m in de beeldchip. Deze is 3840×2160 pixels. De DS35 heeft er 2560×1440. Daarmee is de beeldkwaliteit enorm verbeterd en ook het zoombereik verhoogd tot 16x i.p.v. 8x. De inslag van een pellet op 25 meter is nu duidelijk zichtbaar. Bij de Pard DS35 had je dan toch wel een verrekijker nodig.

Verder is alles gelijk gebleven. Hoewel,… ik heb de indruk dat de bediening sneller en soepeler is. LRF meet in 1 a 2 seconden. Inzoomen gaat razendsnel in stappen van 4x, 8x, 12x, 16x. Dit werkt buitengewoon prettig. Wel is het zo dat op 16x zoom de LRF buiten beeld is. Dat dwingt de schutter om uit te zoomen bij het doel zoeken en afstand meten. Dat is precies wat Henk Fennema zijn leerlingen probeert aan te leren en wij vinden het prima dat de techniek dit ook afdwingt.

De test van de Pard DS35 is eerder gepubliceerd. Ik ga dat hier allemaal niet herhalen. Ik had in die test nog één wens. Dat was LRF-meting op minder dan 5 meter en daar ook mee rekenen. Jammer genoeg is deze niet vervuld.

De LRF kan meten tot 2 meter, maar rekent dan niet goed. De ballistische calculator rekent correct vanaf minimaal 5 meter. Je moet dus wel opletten. Als je doel op 4 meter zit wordt er gewoon gemeten, maar foutief gecorrigeerd. Je schiet dan mis. Onze wens om dit te herstellen blijft ook voor de DS37 staan.

Conclusie: Wat ons betreft is de Pard DS37 Nightstalker 50mm, 940nm, LRF nu de best beschikbare richtkijker voor rattenjagers. Wij gaan ‘m dan ook voor de cursus aanbevelen. Henk heeft nu ook direct een Pard DS37 besteld en gaat zijn vier jaar oude ATN X-Sight 4K Pro afschrijven.

Als we de Pard DS37 afzetten tegen andere kijkers die we in handen hebben gehad dan ziet het er zo uit.

  • ATN X-Sight 4K Pro: Deze presteert ongeveer gelijk, maar is veel zwaarder, duurder en trager.
  • ATN X-Sight 5: Deze is in Principe minder dan het oude model van ATN en nog duurder, trager en net zo zwaar.
  • Hikmicro Alpex LRF 4K: Deze is afgekeurd. Zie Test van Henk omdat deze een minimum meetbereik heeft van 10 meter. Verder is deze ook duurder, en zwaarder. De beeldkwaliteit is wel heel goed en vergelijkbaar met de Pard DS37.
  • Arken Zulus HD 3-12x LRF: Dit is een kijker waar de ballistische calculator wordt ondergebracht in een smartphone. Het resultaat wordt naar de kijker geüpload. Je kunt dus niet snel even je parameters aanpassen. Bijvoorbeeld bij het tweaken van de calculator. Dit apparaat is nog lichter dan de Pard. Echter de beeldkwaliteit is minder. Wij hebben deze nog niet uitgebreid kunnen testen, maar er zijn al wel cursisten die er hun schietproef mee hebben gehaald.

ERaNed Leden dag en ALV

Op 2 juni 2024 was er een leden dag van ERaNed, die is gecombineerd met een Algemene Ledenvergadering (ALV). Omdat ERaNed een vereniging is met een bestuur moet er ook twee keer per jaar vergaderd worden om zaken als de koers, het beleid, de begroting en de rekening te bespreken en met een stemming goed te keuren.

Omdat het moeilijk is om leden te verleiden om bij dergelijke (verplichte) vergaderingen aanwezig te zijn maakt het bestuur er iets moois van. Dat begint met een fantastische locatie bij Fons Versteeg in Kaatsheuvel. Hij heeft een groot terrein en een flinke schuur waar goed vergaderd kan worden. Daarbij komt dat Fons een mooie en lieve vrouw heeft, die geweldig kan koken. En, om het helemaal interessant te maken, was er een heuse schietbaan.

De vergadering

De vergadering was interessant omdat daarin het wel en wee van de vereniging ter sprake komt. Noemenswaardig is dat de vereniging nu 63 leden telt. Verder wordt besproken wat het bestuur (of leden) hebben gedaan in het afgelopen half jaar. Dat gaat dan meestal over gesprekken, die zijn gevoerd met de overheden om de belangen van de leden te behartigen. Er was ook een sponsor gevonden in de vorm van een wapenhandel, die op vertoon van het ERaNed pasje korting wil geven.

We hadden in de vergadering ook een presentatie van Rob Boom van Phoenix-Advisory.eu. Hij is wapendeskundige die de laatste 8 jaar bijna fulltime als expert wet- en regelgeving functioneert. Zijn oorsprong ligt in de handel en advies. Hij kent in Den Haag goed de wegen, vertegenwoordigt jagersverenigingen, schietverenigingen en dergelijke en is beheerder militair erfgoed en wapens in musea.

Hij vertelde onder meer over nieuwe wetgeving voor de Wet Wapens en Munitie (Wwm) die maar niet door de politiek wordt opgepakt. Hij had ook hele goede aanbevelingen voor ons als branchevereniging, die we uiteraard gaan oppakken. Dit is niet de plek om hier in detail over te schrijven, maar ik kan je wel vertellen dat alle deelnemers op het puntje van hun stoel zaten. Het was buitengewoon interessant en leerzaam.

De lunch (zeg maar diner!…)

Ik kom woorden te kort voor de prachtige maaltijd, die ons werd voorgeschoteld door Fons en zijn vrouw. En omdat het ook lekker weer was konden we daarvan in een zonnetje genieten.

Schietproef

Het bestuur van ERaNed krijgt regelmatig de vraag van overheden hoe zij als branchevereniging de kwaliteit van haar leden garanderen. Hieruit is het idee ontstaan om leden jaarlijks een schietproef af te nemen. Als deze wordt behaald krijgt het betreffende lid een stempel op zijn ledenpas.


Er was door een commissie een schietproef ontwikkeld waarbij werd geschoten op een houten blok, met daarin een gat ter grootte van een twee Euro-muntstuk. Daarachter zat een stalen kogelvanger. Als door het gat geschoten werd hoorde je dat met een belgeluid. Treffen in het hout geeft vrijwel geen geluid. Een BEL was RAAK en één PUNT. Het parkoers bestond uit twintig doelen. Beoordeling:

  • 20 keer raak = Uitstekend
  • 18 of 19 raak = Goed
  • 17 keer raak = Voldoende
  • Minder dan 17 = Onvoldoende


Hoewel de schietproef nog vrijwillig is hebben alle (21) aanwezige leden de proef gedaan. Er waren twee schutters met 20 punten, één schutter met 17 punten en twee met minder dan 17. De rest had 18 of 19 punten. Alle geslaagden hebben (ter plekke) het stempeltje op hun pasje ontvangen.

De ervaring met deze manier van schietproef afnemen neemt het bestuur mee in haar beraadslagingen. Er moet op punten nog wel wat aan geschaafd worden en daar gaat de commissie zich over buigen.

Samenvattend

Het was een fantastische leden dag en ik ben er volgend jaar absoluut weer bij.

Meer over ERaNed (klik op link)

Wild-Beheer-Eenheid Ade

Afgelopen maandag was ik te gast bij de vereniging WBE Ade om in hun Algemene Ledenvergadering (ALV) iets te vertellen over de Ratslagmethode. Ik was ruim op tijd aanwezig en kon voorafgaand aan de vergadering de beamer en laptop voor mijn presentatie vast klaarzetten.

Opening sheet van presentatie met kaart van het grondgebied van WBE Ade

De Wildbeheereenheid Ade is één van de 15 WBE’s in de provincie Zuid-Holland. Omdat WBE’s zich ook bezig houden met afschot van ratten waren zij benieuwd naar de aanpak van professionele plaagdierbeheersers. Ik werd daarom uitgenodigd voor een spreekbeurt door een van de jagers, betrokken bij afschot van ratten in het WBE-gebied.

In hun jaarverslag van 2022 zag ik dat in het WBR-gebied van Ade 133 bruine ratten zijn afgeschoten door jagers. Ik heb daarom in mijn presentatie de nadruk gelegd op het verschil tussen de aanpak van jagers en die van plaagdierbeheersers.

ALV

Het was interessant om een vergadering van jagers mee te maken. De WBE Ade is een actieve vereniging en de opkomst op de ALV was meer dan de helft van de leden. Er zijn maar weinig verenigingen die dat tegenwoordig nog voor elkaar krijgen.

Opvallend was de gemiddelde leeftijd van de bestuurders en de leden. Je zou haast denken dat het jagen een uitstervend beroep is. Bij navraag blijkt dat er wel degelijk jongeren toetreden en dat ook jaarlijks nog veel jagers worden opgeleid.

Na de ALV was ik aan de beurt voor een presentatie. De nadruk in mijn presentatie lag op het onderscheid tussen jagers en professionele rattenjagers. Het adagium is dat een jager geen ongediertebestrijder is en een professionele rattenjager geen jager. Verder heb ik uitleg gegeven over hoe de ratslagmethode is ontstaan en binnen de beroepsgroep van plaagdierbeheer wordt toegepast.

Jagers in het veld

Jagers doen hun werk op akkerland, weilanden en in bossen. De nadruk ligt op faunabeheer (wilde dieren). Ook ratten zijn wilde dieren en als er schade of overlast ontstaat worden jagers ingezet om de ratten te bestrijden. Soms worden op verzoek van een boer ook uit de hand gelopen populaties rondom boerderijen aangepakt.

Jagers werken traditioneel met vuurwapens, maar voor het bestrijden van ratten mogen tegenwoordig ook luchtdrukwapens worden gebruikt. Zij kunnen daarvoor via de FBE een ontheffing krijgen. Daarin is ook geregeld dat er met nachtzichtapparatuur, geluidsdempers en na zonsondergang kan worden gewerkt. Jagers gebruiken over het algemeen zware persluchtwapens waarbij ratten over een relatief grote afstand met veel energie worden gedood. Er wordt (midden) op het lijf gemikt en een treffer is dodelijk omdat het kleine dier min of meer explodeert. Dat de loden kogel daarna met veel energie doorvliegt is niet problematisch omdat deze wel ergens in de grond terecht komt.

Rattenbeheersing in gebouwen en in de stad

Reguliere ongediertebestrijders worden tegenwoordig plaagdierbeheersers genoemd om te benadrukken dat het gaat om het voorkomen van plagen. Zeker bij rattenpopulaties is het zaak om overlast voor te zijn. Als je moet bestrijden, ben je eigenlijk te laat. Bestrijden is het laatste redmiddel om grip op een populatie te houden. Plaagdierbeheer werkt methodisch volgens het wettelijk voorgeschreven “Integrated Pest Management” (IPM). Zij moeten IPM-gecertificeerd zijn om gifstoffen te kunnen gebruiken.

Plaagdierbeheer gaat niet alleen over ratten en muizen. Het gaat ook over wespen, vliegen, rupsen, kakkerlakken, bed wantsen, vlooien, etc.. En, het gaat om overlast bij bedrijven en particulieren in stedelijk gebied. Nu het gebruik van rattengif aan banden is gelegd, ontwikkelen ongediertebestrijders andere methoden om ontspoorde rattenpopulaties te bestrijden. Een daarvan is afschot volgens de ratslagmethode.

Ratslagmethode

Uitgangspunt bij de ratslagmethode is dat deze kan worden gebruikt in kleine en kwetsbare ruimten. Denk aan restaurants, woningen, stallen, magazijnen, fabrieken, etc…. In zo’n omgeving moet de dodelijkheid van de treffer worden gecombineerd met het voorkomen van schade aan inventaris, installaties en meubilair. Dit wordt bereikt door:

  • minimale mondingsenergie (max 30 joule)
  • een lichtgewicht en loodvrij kogeltje (minder dan 1 gram)
  • extreem hoge snelheid (1100 km/u) van het projectiel
  • grote precisie bij het treffen van vitale organen (hart en longen)
  • het schieten op relatief korte afstanden (6 – 25 meter)
  • het voorkomen van doorschot (het kogeltje blijft in de rat)

Een professionele rattenjager mikt op de borst van het kleine dier. De Killzone is dan ongeveer 1,5 cm. Dit betekent dat de schutter met 100% zekerheid binnen deze 1,5 cm moet treffen. Door de hoge snelheid ontstaat een schokgolf in de borst van de rat die aderen en zenuwen verwoest. Omdat het kogeltjes licht is blijft deze in het weefsel steken. Als er alsnog sprake is van doorschot, dan is de rest energie nihil. De kans op schade van een doorvliegend kogeltje is verwaarloosbaar. Zelfs als er volledig wordt misgeschoten is de kans op schade klein, omdat er sowieso met weinig energie wordt geschoten. Het lichte kogeltjes verliest in het traject snel z’n energie.

Ontheffingen in Zuid-Holland

Vooralsnog worden ontheffingen uitsluitend verleend aan jachtaktehouders. Daarmee wordt voorbij gegaan aan de wettelijke noodzaak om rattenoverlast te voorkomen in plaats van meteen te bestrijden. Er worden in Zuid-Holland geen ontheffingen verleend aan professionele rattenjagers.

Dat betekent dat plaagdierbeheersers de ratslagmethode op dit moment niet legaal bij bedrijven en particulieren in steden kunnen inzetten. Dit, terwijl de overlast van ratten toeneemt, omdat particulieren geen rattengif meer mogen gebruiken en plaagbeheersers nog maar beperkt gif kunnen inzetten. Daarmee is de weg vrij voor ongekwalificeerde “cowboys” om te voorzien in de groeiende behoefte aan de afschot van ratten. Zowel de jagers als de professionele rattenbestrijders moeten met lede ogen aanzien dat “potentiële brokkenmakers” in deze markt duiken en zwart hun diensten aanbieden.

Het betekent ook dat het illegale gebruik van rattengif (vaak ingekocht in het buitenland) in Zuid-Holland juist wordt gestimuleerd. Het ondeskundig gebruik van gifstoffen is schadelijk en minstens zo kwalijk als het ongekwalificeerd afschieten van ratten.

Hikmicro Alpex LRF 4K

Tijdens  mijn bezoek aan de IWA Outdoor Classics beurs in Neurenberg kwam ik in gesprek met de mensen van Hickmicro. Ik vroeg ze vanaf welke afstand de Alpex LRF kon meten en het antwoord was vanaf een meter of 6. Voor mij was dit de aanleiding om deze kijker eens te testen. Weer terug in Nederland maakte ik de afspraak met de vertegenwoordiger en binnen een paar dagen lag de kijker bij mij thuis.

Hikmicro Alpex 4K A50EL LRF

Na eerst eens een uurtje achter de handleiding te hebben gezeten om de knoppen/menu te leren kennen monteerde ik de kijker op mijn FX impact. Ik zetten een doel op 13 meter (achter in mijn tuin) en deed een meting. Vervolgens deed ik een paar stappen dichterbij en meet nogmaals. Tot mijn verbazing werkte het meten niet op afstanden korter dan 10 meter. Een flinke teleurstelling. Maar ik was benieuwd naar wat de kijker wel kon dus…

Op de schietbaan

Zero instellen op 25 meter afstand was kinderspel. Je moet wel even weten hoe het werkt maar dit is bij de andere kijkers niet anders.  Het zero instellen via de app lukte mij niet, maar omdat het via de kijker zelf super eenvoudig is heb ik hier verder geen aandacht aan besteed. Data invoeren in de ballistische calculator ging ook prima. Wat opvalt is dat je geen vormfactor en kogelgewicht hoeft in te voeren.

Doelen neergezet op 10, 15, 20 en 25 meter. Ballistische calculator aangezet en,…. Op iedere afstand schoot hij perfect. Ik was verbaast. Het was voor mij wel even wennen omdat de ATN kijker het draadkruis aanpast en je dus maar 1 richtpunt hebt en bij deze verschijnt er een 2e kruisje, die je moet gebruiken als je niet op zero afstand schiet.

Bediening

Het menu bedien je met een grote knop, die bovenop je kijker zit. Door deze in te drukken kom je in het menu, door te draaien kan je door het menu scrollen. Lang indrukken is terug. Dit werkte voor mij prima. Dezelfde knop gebruik je ook om in en uit te zoomen

Verder een aan/uit knop op, één knopje voor foto/video en één om te meten. Lekker simpel.  Je kan ook nog de picture in picture inschakelen, dit heb ik verder niet getest.

Beeld

Over de kwaliteit van het beeld kan ik kort zijn, zowel de ATN als de Pard kunnen hier niet aan tippen. Het beeld is haarscherp te krijgen. Ook in de nachtstand met behulp van je eigen IR lamp is het beeld top.
Let op: De IR-lamp wordt niet meegeleverd!

Zoom

Deze kijker heeft een zoom bereik van 3,5 – 28x

Handig is de instelling waarmee je in stappen kan inzoomen. Standaard zoom je in door te draaien totdat je de zoom bereikt die je wenst. Alternatief is om in stappen te zoomen. Je begint met 3,5x  dan 1 klik naar 7x nog een klik naar 14 x en vervolgens 1 klik naar 28x. De laatste instelling is voor mij favoriet.

Afstand meten doe je op minimum zoom, vervolgens 2 klikjes met de zoom-knop en je zit op 14 x. Supersnel. De 28x zoom is leuk voor op de schietbaan.

Afstand meten (10 – 1000 meter)

De richtkijker kan meten vanaf 10 meter. Bij metingen op kortere afstand krijg je een foutmelding. Dat is jammer, want veel ratten worden binnen 10 meter afgeschoten.
In je display staat rechts onderin een vierkantje, dit is je richtpunt voor het meten. Wat opvalt in het donker is dat hij op iedere afstand ook daadwerkelijk op dit vierkantje meet.

Je moet uitgezoomd meten! (Op 7x zoom gaat nog net) Meten doe je met de meetknop. Die zit op een logische plek en is in het donker makkelijk te vinden. Je meting staat dan rechtsboven in je display maar die verdwijnt kort daarna. Dit is een beetje jammer. Tevens zie je onder de meting de correctie staan. Staat er geen correctie, dan is de ballistische calculator uitgeschakeld.

De LRF kan je instellen van 1x meten of 5 seconden meten, oplopend in stapjes naar 60 seconden meten. 1x meten is voor ons rattenjagers prima en lekker snel. In het donker zie je de flits duidelijk. Ik moet nog ervaren of de ratten dit ook merken.

Storingen/vastlopen

Tijdens het gebruik kon ik de kijker niet betrappen op storingen, hij deed het gewoon altijd.

Hikmicro Sight App

De kijker kan foto’s en video’s maken. Bediening via 1 knopje is simpel, knopje kort in drukken en foto is gemaakt, knopje lang indrukken en video opnemen start, weer indrukken is stop. Er zit ook Recoil Activated Video (RAV) op, maar dat werkt niet met mijn wapen, De terugslag is te gering.

Via de app kan je de foto’s of video’s makkelijk naar je telefoon kopiëren. Ook software updates zijn te zien in de app en met een simpele handeling instaleer je die direct op je kijker. Verder heb ik weinig aandacht besteed aan de app in de praktijk gebruik ik deze nauwelijks.

Aanbeveling

Omdat deze richtkijker pas meet vanaf 10 meter is de kijker nog niet geschikt voor onze cursus en de ratslagmethode. Wij schieten immers op afstanden tussen 5 en 25 meter.

Schiet je op afstanden vanaf 10 meter en verder dan is deze kijker in een woord fantastisch. Ik overweeg er toch een aan te schaffen. Ik wil dan wel een 2e wapen om zo een set te hebben voor binnen (korte afstanden) en een voor buiten (vanaf 10 meter).

Opmerking: Na overleg met de vertegenwoordiger van Hikmicro begreep ik dat ze druk bezig zijn met de ontwikkeling van een kijker speciaal geschikt voor lucht en klein kaliber wapens. Deze moet gaan meten vanaf 5 meter. Vol verwachting klopt mijn hart.

FX True Ballistic Chronograph

In de afgelopen cursus van maart 2024 hebben we voor het eerst gebruik gemaakt van dit ongelooflijke apparaat.

Bij een meeting op onze 50 meterbaan, gaan we uit van een serie van vijf schoten. Daarbij kijken we eerst naar de mondingsnelheid en de stabiliteit ervan. Als (na wat inregelen) de mondingsnelheid en mondingsenergie zijn ingesteld, gaan we de definitieve meting doen. De cursist krijgt dan het resultaat van vijf schoten, waarin de gemiddelde mondingssnelheid en mondingsenergie wordt bepaald, de spreiding in de snelheid en de gemiddelde BC-waarde.

In de cursus konden alle leerlingen voor hun luchtbuks met eigen instellingen en pellets de mondingsnelheid en BC-waarde meten. Deze radar chronograaf meet op verschillende afstanden (10m, 15m, 20m en 25m) de snelheid van het kogeltje. Op basis daarvan kan het ook de BC-waarde uitrekenen. Daarmee komt een einde aan de soms moeizame zoektocht naar de BC-waarde van pellets. We kunnen deze nu gewoon meten.

Startscherm met de mondingssnelheid en die op verschillende afstanden
Tweede scherm met ook energie
Derde scherm met gemiddelde mondingsnelheid en BC-waarde

Wij zijn blij met dit fantastische gereedschap. We gaan in de mei cursus een onderzoekje doen naar de verschillende loodvrije kogeltjes die in de ratslagmethode worden gebruikt.