Berichten – Rattenschutters.nl

Test DNT/Arken Zulus HD 3 x 12

Ik krijg steeds meer vragen over de Arken Zulus. Jos en ik hebben geen ervaring met deze kijker, tijd om hem maar eens te testen.

Dicks Dumpstore uit Leeuwarden kon er één via de leverancier ter beschikking stellen. Ik ontving hem keurig thuis.

Handleiding

Voor die tijd had ik de handleiding al van het internet geplukt en gelezen. ( Read the fucking manual hoor ik Jos vaak zeggen) Dit scheelt je al een hoop gedoe.

Direct de kijker op mijn FX impact gemonteerd en wat door het menu gebladerd, mijn telefoon via bluetooth en wifi verbonden enz.

Er zijn 2 Apps voor dit apparaat te downloden, de Arken ballistics en de DNT. De Arken ballistics is denk ik de oude app. Je kan met deze app de data naar je kijker sturen. Ik heb deze niet gebruikt.

De DNT app kan je gebruiken voor het downloden/bekijken van je video opname. Maar zoals bij de meeste kijkers moet je dat via WIFI netwerk van de kijker doen. Ik ben daar niet dol op omdat ik dan zelf geen verbinding meer heb met het internet. Op deze app kan je ook ballistische data invoeren en naar je kijker sturen. Dit heb ik alleen aan het begin gebruikt en is als je start best handig. Ik had direct van ieder kogeltje al reeds een profiel in mijn kijker staan.

Naar de schietbaan

De volgende dag het setje mee naar de schietbaan. Eerst nog maar even de snelheid gecontroleerd, 277 m/s ik had in de ballistische calculator 276 m/s staan dus dit aangepast. Gelukkig kan je aanpassingen aan de ballistische calculator ook direct in de kijker zelf doen. Ik ben daar blij mee, dat is immers de plek waar het goed moet staan. In totaal heb je een heel alfabet aan mogelijke profielen, die je via de app ook weer een naam kan geven. Hoe dat precies werkt is me nog niet duidelijk ,maar dat ga ik nog wel een keer ontdekken.

Bord op 25 m1 gezet, 1e schot gelost en de zero procedure gevolgd. 2^e schot was in de roos.. Ik dacht dan ook maar direct door op de grond doelen. Ik raakte overal de bovenkant van de roos, op iedere afstand. Ik was blij verrast, het was bijna te simpel.

Tijd om wat groepjes te schieten op 25 m1. Ik schoot het groepje aan de linkerkant van de roos, zero procedure nog een keer gedaan en 2 klikjes gegeven. Weer een groepje geschoten en die was prima. Een rondje gronddoelen gedaan en een kleine correctie aan de sight height uitgevoerd. Ook op 5 meter ging het prima. Ik schoot met de JSB 1,03 gram.

Kan je het examen er mee halen?

De 12 schoten die we tijden het examen doen geschoten. Resultaat was cum laude, dus alles in de roos. Zie foto’s.

Nog een keer herhaalt zie foto onder. Resultaat ook prima. Ik heb de sight height nog iets naar boven aangepast..

Op de 10 m1 had ik wel een klassiek foutje, ik had het 5m1 doel gemeten..

Het antwoord op de vraag kan je je examen ermee halen is een duidelijke ja.

Meten met de LRF

Meten doe je uitgezoomd! Je kan wel ingezoomd meten maar je ziet dan niet waar je meet. De pard roept dan out off range, deze kijker meet gewoon. Bij ingezoomd meten loop je het risico dus dat je fout meet. In de nachtstand zou dit anders moeten werken, je ziet dan immers de flits.

Ik kon tijdens de test geen gekke afwijkingen vinden tijdens het meten, de Pard en de Arken gaven beide steeds exact dezelfde waarden.

Accu

Je kan de Arken Zulus met een kabel opladen. Maar je kan ook simpel tussendoor de batterij vervangen voor een volle. Standaard zit er geen batterij bij de levering, deze moet je er dus los bij bestellen. Ik ben kennelijk verwend want in de doos trof ik ook 2 batterijen aan en de geheugenkaart was geplaatst.

De stand-by stand helpt natuurlijk batterij besparen.

Conclusie

De Arken Zulus is prima geschikt en we zullen hem toevoegen aan de lijst met geschikte kijkers.

Ik vind het wieltje waarmee je in en uitzoomt erg klein. Het idee er achter is echter prima en ik denk dat oefening ook hier kunst baart. Mijn ervaring is dat je na een tijdje alles blind kan vinden op gevoel.

Het menu en de bediening ervan en dan met name welke knoppen je wanneer moet gebruiken was in het begin verwarrend. Ik miste een duidelijke enter knop. Na een dagje oefenen ging dit al stukken beter.

Het richtkruis past zich automatisch aan. Fouten maken door het verkeerde kruis aan te houden worden zo voorkomen, richtpunt is raakpunt. Je kan hem ook instellen dat je op het 2e draadkruis moet schieten. Richtpunt is raakpunt is mijn favoriet.

De beeldkwaliteit is minder dan de Pard Nightstalker en beter dan de Pard DS 35. Maar we zijn geen cameraman en op 25 m1 zie je prima wat je doet op de kaart. Wil je perfect beeld dan is de Alpex van Hikmicro nog steeds mijn favoriet maar helaas is deze kijker niet geschikt omdat hij pas vanaf 10 meter meet.

Om het hele scherm goed te zien moest ik eigenlijk dichterbij de kijker komen met mijn oog. Ik had de kijker al zover mogelijk naar achteren geplaatst. Tijdens het schieten zelf had ik hier geen last van, alleen als ik het menu in ging om de instellingen te veranderen moest ik wat geforceerd mijn nek verlengen… je moet wat te zeuren hebben toch.

De IR lamp is standaard een 850nm lamp. Deze kan je simpel te vervangen voor een 940Nm lamp. (kost € 82,00)

Kortom, een leuke en vooral compacte kijker die prima werkt. Hij doet wat alle andere door ons goedgekeurde kijkers ook doen.

Ik ben blij deze kijker eens getest te kunnen hebben en dank Dicks Dumpstore voor het mede mogelijk maken. Cursisten met een Arken Zulus kunnen vanaf Maart dus ook ondersteuning krijgen voor deze kijker.

Lustrum Ratslagmethode

Met de publicatie van de 4e druk van het “Handboek voor de Rattenschutter” is een mijlpaal bereikt. Het is 5 jaar geleden dat ik mij bewust werd van de mogelijkheden van richtkijkers met een ballistische calculator. Ik had in 2019 (met moeite) mijn nieuwe ATN X-Sight aan de praat gekregen en was overdonderd door het resultaat.

Ik wist toen dat het rattenschieten, zoals ik dat al 10 jaar deed, geen kunst meer was. Het werd een kwestie goed gereedschap en vakmanschap. Ik heb toen besloten om een onderneming te starten en heb eind 2019 de website Ratslag.nl gepubliceerd. Daarop schreef ik over mijn ervaringen als rattenschutter en intussen zijn we 5 jaar en veel publicaties verder.

Hoe nu verder?

De jaren zijn omgevlogen en de ontwikkelingen hebben elkaar in hoog tempo opgevolgd. Ik kon niet voorzien wat er allemaal zou gebeuren. Henk Fennema en ik zijn nog verwonderd over wat ons is overk0men en kijken daar met veel plezier op terug.

We moeten echter ook vooruit kijken. Ik wordt ouder en wil niet in de situatie komen het werk rond de Ratslagmethode en de cursussen voor mij te zwaar wordt. Tijd om nieuwe plannen te maken. Maar eerst kijken we even terug!

Terugblik

Ik heb (samen met Sjaak Stam van ERaNed en Henk Fennema) nagedacht over hoe we de bereikte resultaten van de Ratslagmethode, opleider Rattenschutters en ERaNed kunnen borgen. De EraNed-Leidraad, die recent in de vereniging “ERaNed” is vastgesteld is bedoeld om de werkwijze van de ecologische rattenschutters vast te leggen. ERaNed-leden dienen zich hieraan te houden. We grijpen het jubileum aan om met een gratis digitaal boekje aan het publiek uit te leggen waar we mee bezig zijn.

In het het boekje “Ratslagmethode – Stand van zaken” wordt een beeld geschetst van het ontstaan van de Ratslagmethode en welke organisaties daarbij een rol spelen. Het boekje is gericht op: Overheden, opleiders, vakbroeders en potentiele klanten. Het is gratis en kan in Pdf-formaat worden gedownload. Deel het gerust met mensen waarvan je denkt dat zij geïnteresseerd zijn.

Het boekje is ook in gedrukte vorm voor de kostprijs en verzendkosten beschikbaar. Klik HIER voor het fysieke boekje.

Let op: Het boekje is beschermd onder het auteursrecht en je mag geen teksten hieruit hergebruiken zonder toestemming van de auteur.

In dit boekje kijken we terug en vooruit en het is in samenwerking met Henk Fennema en Sjaak Stam van ERaNed geschreven. Hiermee heeft het boekje ook de “zegen” van het bestuur van ERaNed, die het Voorwoord heeft geschreven.

Handboek (4e druk)

Tegelijk met dit “jubileumboekje” is ook de 4e druk van het “Handboek voor de Rattenschutter” uitgebracht. Het Handboek is flink onderhanden genomen en bij het hoofdstuk over “Wet en Regelgeving” heeft Sjaak Stam geweldig geholpen.

Intussen het is Handboek meer dan een cursusboek. Het is geleidelijk een echt handboek geworden dat als leidraad dient voor alle rattenschutters en hun opleiders. Het ligt dan ook voor de hand om de Ratslagmethode (en uiteindelijk het Handboek) over te dragen aan ERaNed. Hoe we dat gaan doen lees je in het boekje.

Nieuwe 4e druk van Handboek

Vandaag is nieuwe versie van het “Handboek voor de Rattenschutter” gepubliceerd. In het hele boek is de term “Rattenjager” vervangen door “Rattenschutter”. Daarmee is de recente verandering van de beroepsnaam in alle uitingen van RATTENSCHUTTERS.NL doorgevoerd.

Wet en Regelgeving

In de nieuwe druk is het gehele hoofdstuk over “Wet en Regelgeving” opnieuw geformuleerd op basis van de Omgevingswet die per 1 januari 2023 is ingegaan. Dit was een omvangrijke operatie omdat iedereen nog moet wennen aan de veranderde indeling. Dat geldt ook voor de provincies die als uitvoerder met deze wet moeten werken. We hebben veel onderzoek gedaan naar de manier waarop de provincies de wet interpreteren en gebruiken voor het legaliseren van het rattenschieten.

SmartPhone-App voor ballistisch calculator

Omdat Chairgun (Hawke) niet meer beschikbaar is wordt de instructie voor de ballistische calculator nu gedaan met Exterior Ballistics. Ook hiervoor moest een deel van het boek worden herschreven. Verder zijn allerlei details geactualiseerd.

Test Umarex Notos

Van tijd tot tijd struin ik het internet af op zoek een geschikt wapen voor binnen.

Ik heb natuurlijk al de FX impact wat op zich een fantastisch wapen is maar ik zocht nog een wat handzamer dingetje die niet te hard schiet.

Ik kwam de Umarex Notos tegen, simpel ding, super licht, prima voor binnen?

Snelheid leek wat aan de lage kant dus ik Dicks in Leeuwarden gevraagd of hij kon testen wat de snelheid was met een loodvrij kogeltje.

Zelfde dag nog antwoord, snelheid was 240 m/s met de H&N loodvrij

Voor de prijs van iets meer dan 400 euro te koop dus ik dacht proberen maar.

De volgende dag had ik hem binnen, de kolf moet je zelf monteren maar dat zijn 4 schroefjes vastzetten. Mijn oude ATN gemonteerd en..

Tijd voor de eerste test.

Achter in de tuin een doel neergezet in zero afgesteld op 12 m1

Eerste groepje van 14 (vlotte) schoten was prima.

Tijd voor de test op de schietbaan

Zaterdag de Umarex Notos mee naar de schietbaan genomen.

Ik ben begonnen met het testen van de snelheid van wat verschillende kogeltjes. Ik was benieuwd naar de spreiding per schot.

De uitslagen:

Merk	Gewicht	Snelheid	Spread	Joule
JSB Exact Jumbo	1,03 g	221 m/s	1 m/s	25
JSB Exact loodvrij	0,76 g	251 m/s	2 m/s	24
H&N Target Trophy green	0,62 g	261 m/s	2 m/s	21
H&N Baracuda green	0,84 g	240 m/s	2 m/s	24

Ik was verbaasd over de spreiding. het is gewoon super netjes.

Vervolgens met de JSB Loodvrij het wapen zero afgesteld op 25 m1 en hup, eerste proef examen op de grond doelen geschoten.

Resultaten 5 en 10 m1

Resultaten 15 en 20 m1

Alle schoten al voldoende voor het behalen van onze schiettest.

Weer wat aan het afstellen geweest en toen de volgende serie ( als op het examen) geschoten.

Resultaat 5 en 11 m1

Resultaat 15 en 21 m1

De stickers die ik hier gebruik zijn net zo groot als 1 euro, sticker geraakt is dus voldoende op onze schietproef. Op 21 meter had ik 1 misser maar dat was mijn fout.

Voor een wapen wat zo uit de doos komt en waar je verder niets aan kan afstellen schiet hij prima. De regulator doet zijn werk goed. Ik weet zeker dat wat oefenen met dit wapen en dan met name wennen aan de trekker plus nog wat fine tunen van de zero en Sight height de resultaten nog beter kunnen worden.

Ervaringen

Waar ik wel tegenaan liep was het volgende.

Maximaal 4 magazijnen (28 schoten) per vulling is ,als je gaat inschieten en afstellen of trainen, niet veel. Je moet dan vaak een magazijntje vullen en lucht toevoegen. Maar ik ben dan ook verwend met mijn andere wapen die makkelijk 3 x 28 schoten per vulling doet. Nu heeft Carm wel magazijntjes van 10 en 12 schoten, maar die moeten wel onder je kijker passen.

De grendel en magazijn invoer zit links, ik ben daar gek genoeg erg blij mee. Je kan tijdens het grendelen je doel goed in de gaten blijven houden.

Ik merk dat van de Pard Nightstalker overschakelen naar de ATN x Sight 4 k pro je doet beseffen hoe fijn de Pard is. Het was weer even flink wennen.

7 schots magazijntjes zijn klein in omvang, dus best een beetje priegelwerk om ze te vullen.

Originele magazijntjes, zoek de verschillen. ik had een extra magazijn erbij besteld maar omdat Umarex die van de Notos slecht levert kreeg ik er een die normaal in een pistool zit en iets afwijkt.

Bij Carm andere magazijntjes besteld, deze doen 10 schoten.

Test Magazijntjes en aantal schoten per vulling

Mooi moment om ook deze te testen. Ik was ook benieuw hoeveel schoten je op een vulling kan doen. Magazijntjes werken prima en ze passen exact onder de mounts van de ATN. Getest met de JSB 1,03 gram

Ik deed 40 prima schoten met de vulling, De volgende 10 schoot ik op het linker doel bovenste kaart, je ze duidelijk het verlies van druk terug in de resultaten. 40 x op een vulling is dus wel de max.

Vervolgens nog een serie (40 x) geschoten op 15 m1. bij de eerste schoten op het middelste doel moest ik nog de zero afstellen, ik schoot zonder ballistische calculator. Na een kleine correctie naar rechts waren ook deze 40 schoten ruim voldoende.

Ik was onder de indruk van het gemak waarmee ik schoot en de resultaten die volgde.

Conclusie

Zoek je een wapen om loodvrij mee te schieten met beperkte power en gewicht dan is dit een prima keuze. Het wapen schiet prima.

Vergelijk hem niet met de FX Wildcat, grendelen en trekker overhalen gaat flink minder soepel, hij kost ook minder dan 1/3 van een Wildcat.

Hoe duurzaam dit wapen is zal nog moeten blijken.

Prima als extra wapen of voor binnen gebruik. Het was vandaag op de buitenbaan windstil. Ik wil hem graag nog eens testen onder minder gunstige omstandigheden.

Ik denk dat je er voor de bestrijding prima mee uit de voeten kan, 40 schoten per vulling zijn 40 ratten en de standaard magazijntjes kosten 24,95 per stuk.

Pluspunten

Super licht
Beperkte energie, 24 joule tot 17 joule op 25 meter met JSB Loodvrij
Goedkoop
Maar een stand, niets verstelbaar. ( hoewel op Youtube er een video staat waar in je ziet dat je e.e.a toch kan verstellen maar das niet voor ieder een weggelegd) Fouten maken door de knopjes niet in de juiste stand te zetten kunnen dus niet voorkomen.
Gendel en magazijn invoer zit links en gek genoeg vind ik dat handig, je kan je wapen tijdens het grendelen gewoon met je rechterhand vasthouden en je doel in de gaten blijven houden.
Super stil door standaard demper. ( hoef je er dus niet los bij te kopen)
Gereguleerd en tijdens de test slechts een afwijking van plus en min 2 m/s
Verstelbare kolf, de afstand tussen je oog en kijker aanpassen is dus simpel.

Minpunten

Magazijntje slechts 7 schots, magazijntje vullen is priegelwerk voor mensen met dikke vingers, Carm magazijntje in aan te bevelen.
Grendelen niet zo soepel als een FX maar het went snel
Trekker een beetje lomp maar op zich te doen.
Indien je met lood gaat schieten zakt de snelheid flink. Zie tabel
Beperkt aantal schoten door kleine luchtvoorraad maar voldoende om mee te werken
Maar een stand, niet verstelbaar. Als je meerdere profielen wil gaan gebruiken is dit wapen wat beperkt.

Project Terschelling

Terschelling heeft weer Ratten op het eiland, ze dachten er de afgelopen 50 jaar van verlost te zijn geweest. I.v.m de uitzonderlijke habitat voor vogels en het feit dat niemand op ratten zit te wachten zocht de gemeente Terschelling naar een doeltreffende oplossing. Dit bericht kwam overal in het nieuws en het Omroep Friesland zocht contact met Jos om hem te vragen wat de oplossing zou kunnen zijn. Jos zijn antwoord was dat hij nog op een telefoontje van Terschelling zat te wachten en dat hij zeker kon komen helpen.

De volgende dag kwam het belletje van de gemeente Terschelling en werd Jos gevraagd of hij een voorstel kon maken hoe dit klusje te klaren. Dat voorstel lag er met twee dagen en binnen een uur nadat het voorstel was ingediend kwam ook de opdracht. Het plan was:

Rattenschutters uit Friesland inzetten op Terschelling om direct met de bestrijding te beginnen
Het verzorgen van een opleiding voor 5 personen die op het eiland wonen.

Verslag van een bijzondere cursus

Maandag 16 December: Jos en ik arriveren op Terschelling en gaan direct naar de geïmproviseerde schietbaan. Dit was een leegstaande schapenstal op het erf van een boerderij. Na het plaatsen van wat houten schotten en het dichtschroeven van een deur was de baan wat ons betreft gereed om te gaan starten.

De rest van de dag en de avond hebben we gebruikt om de locaties te bekijken waar reeds ratten gespot waren en waar de bestrijding reeds door Albert Hofstra en Jos was gestart. Die avond hebben we 6 ratten geschoten maar ook gezien dat de wedstrijd hier nog niet gewonnen was.

Dinsdag 17 december. Dag 1: Om 10:00 uur zaten we in ons theorie lokaaltje achter in een schuur op het erf van de boerderij. Tegenover ons… Vier tot op het bot gemotiveerde eilanders. Het feest kon beginnen.
Na een uitgebreide intro en uitleg over het gereedschap stonden we met z’n zessen op de schietbaan. Iedere schutter beschikte over een prachtige FX Wildcat plus Pard Nightstalker kijker en Blazer 2.0 schietstok. Aan de spullen kon het dus niet liggen. Het was tijd om te starten met deel 1, schieten op Zero afstand. In razend tempo werden er vorderingen gemaakt, de groepjes werden heel snel kleiner en kleiner.
Dus hup het theorie lokaal weer in en uitleg over o.a. de ballistiek. Ook dit verliep soepel. Wij zagen geen wanhopige gezichten dus konden we weer fijn de baan op. Het resultaat na dag 1 was dat ze alle vier op 23 m groepjes konden schieten kleiner dan een Euro.
Na de cursus gingen we met de hele groep gezellig nog een biertje pakken bij een van de cursisten thuis.

Woensdag 18 December. Dag 2: We starten die dag met het herhalen van dag 1 en het verzamelen van de nodige data. Na het verzamelen en het invoeren van deze data in de app en de kijker konden we starten met het schieten op de doelen op variabele afstand. Rest van de dag zijn we bezig geweest met zero stellen en fine tunen. Aan het einde van de dag was iedereen zo goed als examen klaar.
Na de cursus zijn we met de hele groep gaan kijken op een boerderij waar ratten zitten. De hele groep was in het bezit van een warmtebeeld kijker dus aan ogen geen gebrek. Het bleek een leerzame ervaring, de ratten waren ook erg nieuwsgierig naar wat er nu toch op het erf gebeurde en hielden ons scherp in de gaten. Mooi moment voor Jos om een demo te geven van het afschieten in de praktijk. De rat zat onder de dakpan vlak boven de goot, enkele seconden later lag hij in de goot. Terschelling was weer een rat armer.
Na het eten gingen Jos en ik nog even samen op pad. Omdat Hart van Nederland de volgende dag kwam filmen en gevraagd had of wij e.e.a. alvast zelf konden filmen. Wij hebben wat nachtopnamen gemaakt op een industrie terrein. Hier hebben we 2 flinke ratten uitgeschakeld.

Donderdag 19 December. Dag 3: Jos en ik stonden om 9:00 uur bij de boot, Hart van Nederland kwam filmen. Twee gezellige knapen melden zich bij de Camper van Jos en al vlot waren we onderweg naar het industrie terreintje waar Jos en ik de nacht ervoor wat hadden gefilmd. Na wat opnamen ter plekke vertrokken we naar onze schietbaan.
De cursisten mochten examen doen vandaag, dus gestart waar we de dag ervoor gebleven waren. Nog voor de middag waren er reeds drie cursisten geslaagd, de vierde direct na de gezellige gezamenlijke lunch. De rest van de middag hebben we besteed om alles wat ze hadden geleerd nogmaals zelf in de praktijk te brengen maar dan met een loodvrij kogeltje. Aan het einde van de middag waren de 4 cursisten dus geslaagd en konden met lood en loodvrij uit de voeten.

Vrijdag 20 december 2024. Dag 4: Deze dag staat in het teken van het papierwerk voor de provincie en Politie en uitleg over Rattenschutters.nl en EraNed. We hebben ook wat voorbeelden uit de praktijk besproken.

Er was nog een vijfde cursist, die pas vrijdag kon aansluiten. Hij heeft de theorie van Stichting Lestrix gedaan en was daarvoor intussen geslaagd. Hij had ook het handboek van jos al flink uitgeplozen. Na een spoedcursus Ballistiek nam Ik hem mee de baan op. Na hem zijn wapen en kijker uitgelegd te hebben starten we zoals altijd met het schieten op zero afstand. Vanaf het eerste moment waren dit groepjes ruim kleiner dan de Euro. Dus door na stap 2, invoeren ballistische gegevens.
Direct na het invoeren starten we met het schieten op de variabele doelen. Het was bijna irritant zo gemakkelijk het deze cursist afging. Na wat correcties op het 5 meter doel schoot hij keer op keer op elke afstand in de roos, groepjes van 1 cm dus. Tijd voor de schietproef, maar ook hier gaf de schutter geen krimp, het resultaat, Cum Laude geslaagd.
We hadden zowaar nog tijd over om een loodvrij profiel in te stellen. Binnen 45 minuten was ook dit een feit, missie geslaagd.

Tussendoor kwam Terschelling tv nog even een interview doen en opnames maken, even later mochten we ook omroep Zilt nog te woord staan. Nog even de spullen opgeruimd, afscheid genomen en toen vlot naar de haven.
Helaas de cursus was voorbij, Jos en ik kijken nu terug op een paar fantastische leuke en gezellige dagen. Cursisten bedankt voor jullie tomeloze inzet, ik verwacht op zijn minst van de zomer nog uitgenodigd te worden voor het geven van nascholing. Ook de gemeente Terschelling bedankt voor jullie vertrouwen.

De volgende stap is de papierwinkel voorbereiden voor de aanvraag van het maatwerkbesluit bij de provincie en een draagverlof bij de politie. Jos trekt hier de kar, dus het kan eigenlijk niet meer fout gaan.

Eerste Ervaring als Rattenschutter: Een Spannende Nacht vol Lessen

Afgelopen week kreeg ik de kans om voor het eerst als leerling mee op pad te gaan met de ervaren rattenschutter Jos Kruis. Na maanden van voorbereidingen, waaronder het opstarten van mijn bedrijfsvoering, het verkrijgen van ontheffingen en verloven, en het volgen van de cursus “Vakbekwaamheid & Schietvaardigheid voor Rattenschutters”, was het eindelijk tijd om het geleerde in de praktijk te brengen. De spanning en nieuwsgierigheid waren voelbaar, want dit zou mijn eerste echte ervaring zijn in het veld.

De opdracht was helder: een kennismaking en observatie bij een nieuwe klant in Amsterdam die melding had gemaakt van rattenoverlast. Al snel bleek dat deze kennismaking van korte duur zou zijn, want het horecabedrijf was volop in operatie en de aanwezigheid van ratten was al door meerdere medewerkers én klanten opgemerkt. Met deze informatie in gedachten, was het duidelijk dat er snel gehandeld moest worden.

We begonnen direct met de thermische observatie. Ondanks de duidelijke signalen van de klant, bleef het terrein opmerkelijk stil. Na 45 minuten hadden we nog geen enkele rat gezien, noch op het perceel, noch daarbuiten. Het begon erop te lijken dat deze avond misschien niet zou verlopen zoals gehoopt.

De laatste klanten op het terras maakten aanstalten om huiswaarts te keren, wat ons wat meer ruimte en rust gaf om verder te gaan met onze zoektocht. Terwijl we rekening hielden met de vuurlijn, besloten we enkele lokplekken te creëren met lokale lekkernijen, in de hoop dat dit de ratten zou lokken. En met succes: een sluwe en ervaren rat liet zich al snel zien tussen de pellets.

Als 50-jarige leerling was het nu aan mij om in actie te komen. De opdracht om mijn luchtbuks in stelling te brengen was op zich routine, iets wat ik al vaker had geoefend. Maar in het donker, met het laden van het magazijn, het opstarten van de ATN, en de overweging om al dan niet een IR-lamp te plaatsen, werd het toch een heel andere uitdaging. Geduld was nu essentieel.

Gelukkig had de rat geen haast en wachtte geduldig, wat me de tijd gaf om de JSB loodvrije pellet nauwkeurig te plaatsen. En met succes: mijn eerste rat was een feit. Het voelde als een bijzonder moment, eentje dat ik niet snel zal vergeten.

Na deze vangst hebben we geen andere ratten meer gezien, wat ons deed vermoeden dat deze enkele rat wellicht verantwoordelijk was voor de gehele overlast. De klant was tevreden, en ik kon met een voldaan gevoel huiswaarts keren. Wat een ervaring!

Dankjewel, Jos, voor deze onvergetelijke eerste kennismaking met het werk van een rattenschutter in de horeca. Op naar nog veel meer geslaagde opdrachten!

Eric van der Heiden van RatTech Solutions in Soest

Nieuwe Website

Bij het ombouwen van de website van RATTENJAGERS.NL naar RATTENSCHUTTERS.NL hebben we ook wat veranderingen doorgevoerd.

Als iemand voor de 1e keer ergens op reageert, krijg ik daarvan bericht en zal ik hem/haar toelaten. Eenmaal toegelaten, maakt dat je daarna altijd vrij kunt reageren. Reacties blijven staan en daarom adviseer ik om zorgvuldig te formuleren en op typefouten te letten.
Als je vaker reageert kun je jezelf ook registreren. Klik op inloggen voor de registratie-pagina. Je maakt dan zelf een gebruiker aan. Ook hiervan krijg ik bericht en moet ik de aanvraag autoriseren. Voordeel van deze werkwijze is dat je jouw eigen reacties kunt wijzigen en ook dat je zelf nieuwe berichten kunt maken.

Opmerking: Ik moet nog even bekijken of dit lekker werkt. Ik ben bang dat er ook veel Spam-gebruikers worden aangemaakt.

Ontheffing van Flevoland

In juni 2024 heeft de provincie Flevoland een maatwerkvoorschrift geformuleerd. Hiermee kunnen professionele rattenbestrijders een ontheffing krijgen voor het afschieten van ratten in en om gebouwen en binnen en buiten de bebouwde kom. Er zijn twee categorieën rattenbestrijders die hiervoor in aanmerking komen:

Professionele plaagdierbestrijders die KPMB-gecertificeerd zijn en die daar bovenop een cursus van KAD in Wageningen of Stichting Lestrix hebben gevolgd.
Ecologische rattenbestrijders die lid zijn van de branchevereniging ERaNed.

Hiermee heeft de ERaNed bereikt dat het lidmaatschap van de vereniging al zoveel zekerheid biedt, dat de provincie Flevoland op basis hiervan ontheffingen wil afgeven. ERaNed heeft daarvoor moeten beloven dat zij ervoor instaan, dat hun leden volgens de regels van ERaNed werken en voldoende gekwalificeerd zijn.

De beleidsmakers van Flevoland hebben goed gekeken naar de Ratslagmethode en de publicaties op RATTENSCHUTTERS.NL. Zij leggen ongeveer dezelfde eisen op aan de te gebruiken persluchtbuks. Kaliber van maximaal 5,5mm en maximale mondingsenergie van 3o joule. In dialoog met de betreffende beleidsmedewerker hebben we dat een beetje kunnen oprekken naar 35 joule. De Secretaris van ERaNed (Sjaak Stam) en ik hebben het niet voor elkaar gekregen om het certificaat van Ratslag geaccepteerd te krijgen. De provincie wil meer garanties dat de gecertificeerde rattenschutters ook volgens de ratslagmethode blijven werken. ERaNed moet daar op gaan toezien.

Jagers

Bijzonder is ook dat jagers (met jachtakte) deze ontheffing niet krijgen. De jagers kunnen een ontheffing krijgen om op jachtgebieden met luchtbuksen en nachtzicht apparatuur te werken. Zij mogen echter niet buiten hun jachtgebied jagen. Dit betekent dat jagers (in Flevoland) niet op een boeren erf en in stallen op ratten mogen jagen. Zij kunnen ook niet werken voor particulieren en bedrijven binnen en buiten de bebouwde kom. Het idee hierachter is dat jagers niet voldoende gekwalificeerd zijn om in kwetsbare omgevingen ratten af te schieten. Het jachtdiploma en de jachtakte zijn geen geschikte kwalificaties voor de professionele rattenschutter. Dat betekent overigens ook dat ERaNed jachtaktehouders en mensen met een jachtdiploma het lidmaatschap pas kunnen geven nadat zij zich hebben gekwalificeerd voor de ratslagmethode.

ERaNed

De vereniging ERaNed moet nu naar haar leden, maar ook naar overheden heel helder maken welke kwalificaties zij eist voor het lidmaatschap. Vervolgens moet zij haar ledenbestand scannen op deze kwalificaties. De provincies willen ook dat ERaNed haar leden periodiek toetst op schietvaardigheid en leden informeert over ontwikkelingen in het vakgebied. Met andere woorden ERaNed moet zich ontwikkelen tot een solide branchevereniging waar overheden op durven te vertrouwen.

En verder…

Wij zijn blij met deze ontwikkeling, maar we zijn nog niet tevreden. We hebben niet kunnen voorkomen dat Flevoland de machtigingen via de FBE wil afgeven en dat het om perceel gebonden machtigingen gaat die voor professionele rattenschutters erg onpraktisch werken. Tenslotte is er de in onze ogen nutteloze registratieplicht in het FRS. Dat willen we graag anders en daarvoor gaan we opnieuw de dialoog aan.

Aanvulling: Na overleg tussen het bestuur van Eraned en de provincie is afgesproken dat Eraned-leden een gebiedsgebonden ontheffing krijgen voor de hele provincie binnen en buiten de bebouwde kom.

Desalniettemin moeten we blij zijn dat ERaNed nu op de koers zit om ook werkelijk de rol van de branchevereniging te gaan waarmaken. Ik raad alle professionals onder ons aan om lid te worden van ERaNed en de vereniging te steunen. Hoe meer leden hoe sterker we kunnen onderhandelen. Voor de rattenschutters onder ons die in Flevoland willen werken is dit natuurlijk vanzelfsprekend.

Rattenjagers wordt Rattenschutters

U ziet het goed. De website RATTENJAGERS.NL bestaat niet meer. We gaan verder onder de naam RATTENSCHUTTERS.NL. Hiermee willen we voorkomen dat wij worden aangezien voor jagers.

Wij zijn rattenbestrijders en geen jagers!

Iedereen begrijpt dat een rattenjager zich bezig houdt met het afschieten van ratten. Echter, het idee dat deze ratten worden afgeschoten door een jager klopt niet.

Ratten (in en om gebouwen en binnen en buiten de bebouwde kom) worden bestreden door professionele plaagdierbeheersers. Vaak zijn dit bedrijven, die zich richten op alle vormen van plaagdieren. Denk aan wespen, mieren, houtworm, rupsen, kakkerlakken en ook muizen en ratten.

Er zijn ook eenmansbedrijven (ZZP’ers), die diensten voor plaagdierbeheer leveren. Deze zijn vaak gespecialiseerd op één of enkele plaagdieren en/of leggen zich toe op het ecologisch verantwoord aanpakken van dierplagen. Met name de aanpak van ratten leent zich goed voor een aanpak m.b.v. afschieten.

Professionele rattenschutters

In de afgelopen jaren zijn methodes ontwikkeld om ratten effectief en veilig te kunnen afschieten in kwetsbare omgevingen in en om gebouwen. Dit heeft geleid tot een nieuwe beroepsgroep van rattenschutters. Deze ZZP’ers bieden specialistische diensten aan, waarbij zij zich profileren als ecologische rattenbestrijders. Zij combineren het afschieten van ratten vaak met andere methoden als habitatmanagement, wering en rattenvallen.

Overheden en jagers

Overheden (met name provincies) zijn het bevoegd gezag als het gaat om de wetgeving m.b.t. Natuurbescherming. Zij kunnen vergunningen verlenen aan jagers voor het afschieten van allerlei wilde en beschermde dieren. Omdat de rattenschutters worden verward met jagers gaan provincies niet op de juiste manier om met de rattenschutters.

Onze branchevereniging ERaNed is met de provincies in gesprek om voor rattenschutters betere vormen van regulering uit te werken. De eerste en belangrijkste stap daarvoor is dat rattenschutters zich distantiëren van de jagers.

Pard DS37 NightStalker 50mm, 940nm LRF

Het duurde even voor de aangekondigde richtkijker van Pard arriveerde. Intussen is hij mondjesmaat in Nederland verkrijgbaar, maar ik heb daarop niet gewacht. Ik heb meteen een exemplaar gescoord bij Pard.com zodra deze beschikbaar kwam. Hier is hij dan…

Gisteren op de schietbaan in Baarn een afspraak gemaakt met Henk Fennema om de Pard aan de tand te voelen. Daarbij willen we ook meteen het onderste uit de kan met 4 afzonderlijke profielen. We hebben 4 power settings met de draaiknop stand 1, 2, 3 en 4. Daarbij maak ik gebruik van loodvrije kogeltjes JSB PbFREE 5,5 mm van 0,76 gram.

Stand 1 (19,4 joule) zonder demper, voor het gebruik in keukens en restaurants en woningen op korte afstanden tot 15 meter.
Stand 2 (23,2 joule) zonder demper. Ook voor kleine ruimten als schuren, magazijnen en werkplaatsen op afstanden tot 15 meter.
Stand 3 (27,7 joule) met demper. Voor kwetsbare omgevingen als veestallen, schuren, terrassen, binnenplaatsen en achtertuinen/erven op afstanden tot 20 meter. Vaak voor grotere aantallen ratten in de buurt van (huis)dieren. Het grotere vermogen maakt een demper noodzakelijk.
Stand 4 (30,9 joule) met demper. Op plekken waar weinig kans op schade is en op afstanden tot 25 meter.

De kogelbanen voor deze profielen zien er als volgt uit:

Het energie verloop zie je hieronder:

De kogel snelheden als volgt:

Test resultaat

De DS37 is in alle opzichten gelijk aan de DS35. Het verschil zit ‘m in de beeldchip. Deze is 3840×2160 pixels. De DS35 heeft er 2560×1440. Daarmee is de beeldkwaliteit enorm verbeterd en ook het zoombereik verhoogd tot 16x i.p.v. 8x. De inslag van een pellet op 25 meter is nu duidelijk zichtbaar. Bij de Pard DS35 had je dan toch wel een verrekijker nodig.

Verder is alles gelijk gebleven. Hoewel,… ik heb de indruk dat de bediening sneller en soepeler is. LRF meet in 1 a 2 seconden. Inzoomen gaat razendsnel in stappen van 4x, 8x, 12x, 16x. Dit werkt buitengewoon prettig. Wel is het zo dat op 16x zoom de LRF buiten beeld is. Dat dwingt de schutter om uit te zoomen bij het doel zoeken en afstand meten. Dat is precies wat Henk Fennema zijn leerlingen probeert aan te leren en wij vinden het prima dat de techniek dit ook afdwingt.

De test van de Pard DS35 is eerder gepubliceerd. Ik ga dat hier allemaal niet herhalen. Ik had in die test nog één wens. Dat was LRF-meting op minder dan 5 meter en daar ook mee rekenen. Jammer genoeg is deze niet vervuld.

De LRF kan meten tot 2 meter, maar rekent dan niet goed. De ballistische calculator rekent correct vanaf minimaal 5 meter. Je moet dus wel opletten. Als je doel op 4 meter zit wordt er gewoon gemeten, maar foutief gecorrigeerd. Je schiet dan mis. Onze wens om dit te herstellen blijft ook voor de DS37 staan.

Conclusie: Wat ons betreft is de Pard DS37 Nightstalker 50mm, 940nm, LRF nu de best beschikbare richtkijker voor rattenjagers. Wij gaan ‘m dan ook voor de cursus aanbevelen. Henk heeft nu ook direct een Pard DS37 besteld en gaat zijn vier jaar oude ATN X-Sight 4K Pro afschrijven.

Als we de Pard DS37 afzetten tegen andere kijkers die we in handen hebben gehad dan ziet het er zo uit.

ATN X-Sight 4K Pro: Deze presteert ongeveer gelijk, maar is veel zwaarder, duurder en trager.
ATN X-Sight 5: Deze is in Principe minder dan het oude model van ATN en nog duurder, trager en net zo zwaar.
Hikmicro Alpex LRF 4K: Deze is afgekeurd. Zie Test van Henk omdat deze een minimum meetbereik heeft van 10 meter. Verder is deze ook duurder, en zwaarder. De beeldkwaliteit is wel heel goed en vergelijkbaar met de Pard DS37.
Arken Zulus HD 3-12x LRF: Dit is een kijker waar de ballistische calculator wordt ondergebracht in een smartphone. Het resultaat wordt naar de kijker geüpload. Je kunt dus niet snel even je parameters aanpassen. Bijvoorbeeld bij het tweaken van de calculator. Dit apparaat is nog lichter dan de Pard. Echter de beeldkwaliteit is minder. Wij hebben deze nog niet uitgebreid kunnen testen, maar er zijn al wel cursisten die er hun schietproef mee hebben gehaald.