Project Terschelling

Terschelling heeft weer Ratten op het eiland, ze dachten er de afgelopen 50 jaar van verlost te zijn geweest.  I.v.m de uitzonderlijke habitat voor vogels en het feit dat niemand op ratten zit te wachten zocht de gemeente Terschelling naar een doeltreffende oplossing. Dit bericht kwam overal in het nieuws en het Omroep Friesland zocht contact met Jos om hem te vragen wat de oplossing zou kunnen zijn. Jos zijn antwoord was dat hij nog op een telefoontje van Terschelling zat te wachten en dat hij zeker kon komen helpen.

De volgende dag kwam het belletje van de gemeente Terschelling en werd Jos gevraagd of hij een voorstel kon maken hoe dit klusje te klaren. Dat voorstel lag er met twee dagen en binnen een uur nadat het voorstel was ingediend kwam ook de opdracht. Het plan was:

  • Rattenschutters uit Friesland inzetten op Terschelling om direct met de bestrijding te beginnen
  • Het verzorgen van een opleiding voor 5 personen die op het eiland wonen.

Verslag van een bijzondere cursus

Maandag 16 December: Jos en ik arriveren op Terschelling en gaan direct naar de geïmproviseerde schietbaan. Dit was een leegstaande schapenstal op het erf van een boerderij. Na het plaatsen van wat houten schotten en het dichtschroeven van een deur was de baan wat ons betreft gereed om te gaan starten.

De rest van de dag en de avond hebben we gebruikt om de locaties te bekijken waar reeds ratten gespot waren en waar de bestrijding reeds door Albert Hofstra  en Jos was gestart. Die avond hebben we 6 ratten geschoten maar ook gezien dat de wedstrijd hier nog niet gewonnen was.

Dinsdag 17 december. Dag 1: Om 10:00 uur zaten we in ons theorie lokaaltje achter in een schuur op het erf van de boerderij. Tegenover ons… Vier tot op het bot gemotiveerde eilanders. Het feest kon beginnen.
Na een uitgebreide intro en uitleg over het gereedschap stonden we met z’n zessen op de schietbaan. Iedere schutter beschikte over een prachtige FX Wildcat plus Pard Nightstalker kijker en Blazer 2.0 schietstok. Aan de spullen kon het dus niet liggen. Het was tijd om te starten met deel 1, schieten op Zero afstand. In razend tempo werden er vorderingen gemaakt, de groepjes werden heel snel kleiner en kleiner.
Dus hup het theorie lokaal weer in en uitleg over o.a. de ballistiek. Ook dit verliep soepel. Wij zagen geen wanhopige gezichten dus konden we weer fijn de baan op. Het resultaat na dag 1 was dat ze alle vier op 23 m groepjes konden schieten kleiner dan een Euro.
Na de cursus gingen we met de hele groep gezellig nog een biertje pakken bij een van de cursisten thuis.

Woensdag 18 December. Dag 2: We starten die dag met het herhalen van dag 1 en het verzamelen van de nodige data. Na het verzamelen en het invoeren van deze data in de app en de kijker konden we starten met het schieten op de doelen op variabele afstand. Rest van de dag zijn we  bezig geweest met zero stellen en fine tunen. Aan het einde van de dag was iedereen zo goed als examen klaar.
Na de cursus zijn we met de hele groep gaan kijken op een boerderij waar ratten zitten. De hele groep was in het bezit van een warmtebeeld kijker dus aan ogen geen gebrek. Het bleek een leerzame ervaring, de ratten waren ook erg nieuwsgierig naar wat er nu toch op het erf gebeurde en hielden ons scherp in de gaten. Mooi moment voor Jos om een demo te geven van het afschieten  in de praktijk. De rat zat onder de dakpan vlak boven de goot, enkele seconden later lag hij in de goot. Terschelling was weer een rat armer.
Na het eten gingen Jos en ik  nog even samen op pad. Omdat Hart van Nederland de volgende dag kwam filmen en gevraagd had of wij e.e.a. alvast zelf konden filmen. Wij hebben wat nachtopnamen gemaakt op een industrie terrein. Hier hebben we  2 flinke ratten uitgeschakeld.

Donderdag 19 December. Dag 3: Jos en ik stonden om 9:00 uur bij de boot, Hart van Nederland kwam filmen. Twee gezellige knapen melden zich bij de Camper van Jos en al vlot waren we onderweg naar het industrie terreintje waar Jos en ik de nacht ervoor wat hadden gefilmd. Na wat opnamen ter plekke vertrokken we naar onze schietbaan.
De cursisten mochten examen doen vandaag, dus gestart waar we de dag ervoor gebleven waren. Nog voor de middag waren er reeds drie cursisten geslaagd, de vierde direct na de gezellige gezamenlijke lunch. De rest van de middag hebben we besteed om alles wat ze hadden geleerd nogmaals zelf in de praktijk te brengen maar  dan met een loodvrij kogeltje. Aan het einde van de middag waren de 4 cursisten dus geslaagd en konden met lood en loodvrij uit de voeten.

Vrijdag 20 december 2024. Dag 4: Deze dag staat in het teken van het papierwerk voor de provincie en Politie en uitleg over Rattenschutters.nl en EraNed. We hebben ook wat voorbeelden uit de praktijk besproken.

Er was nog een vijfde cursist, die pas vrijdag kon aansluiten. Hij heeft de theorie van Stichting Lestrix gedaan en was daarvoor intussen geslaagd. Hij had ook het handboek van jos al flink uitgeplozen. Na een spoedcursus Ballistiek nam Ik hem mee de baan op. Na hem zijn wapen en kijker uitgelegd te hebben starten we zoals altijd met het schieten op zero afstand. Vanaf het eerste moment waren dit groepjes ruim kleiner dan de Euro. Dus door na stap 2, invoeren ballistische gegevens.
Direct na het invoeren starten we met het schieten op de variabele doelen. Het was bijna irritant zo gemakkelijk het deze cursist afging. Na wat correcties op het 5 meter doel schoot hij keer op keer op elke afstand in de roos, groepjes van 1 cm dus. Tijd voor de schietproef, maar ook hier gaf de schutter geen krimp, het resultaat, Cum Laude geslaagd.
We hadden zowaar nog tijd over om een loodvrij profiel in te stellen. Binnen 45 minuten was ook dit een feit, missie geslaagd.

Tussendoor kwam Terschelling tv nog even een interview doen en opnames maken, even later mochten we ook omroep Zilt nog te woord staan. Nog even de spullen opgeruimd, afscheid genomen en toen vlot naar de haven.
Helaas de cursus was voorbij, Jos en ik kijken nu terug op een paar fantastische leuke en gezellige dagen. Cursisten bedankt voor jullie tomeloze inzet, ik verwacht op zijn minst van de zomer nog uitgenodigd te worden voor het geven van nascholing. Ook de gemeente Terschelling bedankt voor jullie vertrouwen.

De volgende stap is de papierwinkel voorbereiden voor de aanvraag van het maatwerkbesluit bij de provincie en een draagverlof bij de politie. Jos trekt hier de kar, dus het kan eigenlijk niet meer fout gaan.

Nieuwe Website

Bij het ombouwen van de website van RATTENJAGERS.NL naar RATTENSCHUTTERS.NL hebben we ook wat veranderingen doorgevoerd.

  • Als iemand voor de 1e keer ergens op reageert, krijg ik daarvan bericht en zal ik hem/haar toelaten. Eenmaal toegelaten, maakt dat je daarna altijd vrij kunt reageren. Reacties blijven staan en daarom adviseer ik om zorgvuldig te formuleren en op typefouten te letten.
  • Als je vaker reageert kun je jezelf ook registreren. Klik op inloggen voor de registratie-pagina. Je maakt dan zelf een gebruiker aan. Ook hiervan krijg ik bericht en moet ik de aanvraag autoriseren. Voordeel van deze werkwijze is dat je jouw eigen reacties kunt wijzigen en ook dat je zelf nieuwe berichten kunt maken.

Opmerking: Ik moet nog even bekijken of dit lekker werkt. Ik ben bang dat er ook veel Spam-gebruikers worden aangemaakt.

Rattenjagers wordt Rattenschutters

U ziet het goed. De website RATTENJAGERS.NL bestaat niet meer. We gaan verder onder de naam RATTENSCHUTTERS.NL. Hiermee willen we voorkomen dat wij worden aangezien voor jagers.

Wij zijn rattenbestrijders en geen jagers!

Iedereen begrijpt dat een rattenjager zich bezig houdt met het afschieten van ratten. Echter, het idee dat deze ratten worden afgeschoten door een jager klopt niet.

Ratten (in en om gebouwen en binnen en buiten de bebouwde kom) worden bestreden door professionele plaagdierbeheersers. Vaak zijn dit bedrijven, die zich richten op alle vormen van plaagdieren. Denk aan wespen, mieren, houtworm, rupsen, kakkerlakken en ook muizen en ratten.

Er zijn ook eenmansbedrijven (ZZP’ers), die diensten voor plaagdierbeheer leveren. Deze zijn vaak gespecialiseerd op één of enkele plaagdieren en/of leggen zich toe op het ecologisch verantwoord aanpakken van dierplagen. Met name de aanpak van ratten leent zich goed voor een aanpak m.b.v. afschieten.

Professionele rattenschutters

In de afgelopen jaren zijn methodes ontwikkeld om ratten effectief en veilig te kunnen afschieten in kwetsbare omgevingen in en om gebouwen. Dit heeft geleid tot een nieuwe beroepsgroep van rattenschutters. Deze ZZP’ers bieden specialistische diensten aan, waarbij zij zich profileren als ecologische rattenbestrijders. Zij combineren het afschieten van ratten vaak met andere methoden als habitatmanagement, wering en rattenvallen.

Overheden en jagers

Overheden (met name provincies) zijn het bevoegd gezag als het gaat om de wetgeving m.b.t. Natuurbescherming. Zij kunnen vergunningen verlenen aan jagers voor het afschieten van allerlei wilde en beschermde dieren. Omdat de rattenschutters worden verward met jagers gaan provincies niet op de juiste manier om met de rattenschutters.

Onze branchevereniging ERaNed is met de provincies in gesprek om voor rattenschutters betere vormen van regulering uit te werken. De eerste en belangrijkste stap daarvoor is dat rattenschutters zich distantiëren van de jagers.

De beste wensen voor 2024

Het nieuwe jaar is net begonnen. Ik heb met mijn dierbaren Oud en Nieuw in Frankrijk gevierd en we blijven hier nog even. Dat geeft mij de gelegenheid om terug te kijken op het afgelopen jaar 2023 en vooruit te kijken.

Een jaar waarin Henk Fennema en ik een recordaantal van 60 rattenjagers hebben opgeleid en getoetst. In totaal zijn er nu 142 gecertificeerde rattenjagers. Hiervan zijn er 81 actief aan de slag en de kaart van Nederland begint steeds groener te kleuren met jagertjes in alle provincies.

In december hebben we alweer de 3e druk van ons Handboek voor de Rattenjager gepubliceerd. Hiervan zijn er in de afgelopen drie jaar zo’n 1000 exemplaren verkocht. Dat zijn er veel meer dan het aantal cursisten. We zien dat de verkoop van Handboeken een voortdurend stijgende lijn vertoont. Wij hebben de indruk dat er rond de feestdagen een zelfs piek was en vragen ons af hoe dat zit. Zou het zo zijn dat mensen elkaar zo’n boek cadeau geven? Raar, maar we zijn er blij mee.

Waar we ook blij van worden is de stabiliteit van onze community op RATTENJAGERS.NL. Slechts enkelen zijn afgehaakt c.q. geroyeerd en een van ons is in het afgelopen jaar plotseling overleden. Ook de activiteit in de WhatsApp groep is groot. Van de 142 gecertificeerde cursisten zijn er 120 deelnemers actief in de verschillende subgroepen van de community.

Tot onze spijt is de subgroep “IEDEREEN” flink uitgedund door vervelend gedrag van enkele deelnemers. Henk en ik hebben de subgroep een tijd stilgelegd, de boosdoeners gewaarschuwd, één deelnemer geroyeerd en één voorlopig uit IEDEREEN gezet.

Toch zijn we enthousiast over het functioneren van de WhatsApp community en wij zien dat er ontzettend veel kennis wordt gedeeld en uitgewisseld. Er is zelfs een marktplaats ontstaan en de bereidheid van collega’s om elkaar te helpen is groot. Ook Henk en ik halen veel uit deze uitwisseling en geven dat weer een plek in ons handboek en de cursus.

Als we om ons heel kijken zijn er een paar dingen die ik wil noemen. Zo is onze belangrijkste collega/concurrent opleider KAD failliet gegaan. De opleidingstak van het adviesbedrijf is uiteindelijk weer onder dezelfde naam doorgestart. Ik vind dat een goed zaak, want alleen kunnen we minder bereiken. Ongeveer tegelijkertijd kwam er een nieuwe cursus voor rattenjagers van de grond van Lestrix. Deze aanvullende cursus voor gecertificeerde bestrijdingstechnici is een onlinecursus, met een praktijkdeel dat door een van onze leerlingen wordt gegeven. Wij zijn er trots op dat de Ratslagmethode nu ook door andere organisaties wordt uitgedragen. Dat is een goede zaak want er komt veel werk af op de rattenjagers.

Dat brengt ons op het verbod op gebruik van rattengif binnen gebouwen dat op 1 januari 2023 is ingegaan. Het duurt even voordat zo’n beperking indaalt in de maatschappij. In de loop van het jaar klopten steeds meer bedrijven voor ongediertebestrijding bij ons aan. Sommige bedrijven voorzien dat zij klanten onder de huidige regelgeving niet meer kunnen bedienen. Zij zien in dat het rattenjagen een belangrijke pijler wordt om de nu al groeiende rattenpopulaties te beheersen. Ik verwacht dat deze bedrijven rattenjagers moeten gaan inhuren om hun klanten tevreden te houden. Alternatief is dat zij zelf gaan rattenjagen. We zien dan ook dat steeds meer ongediertebestrijders zich bij ons inschrijven voor een cursus. Vaak hebben ze dan de cursus van KAD al gehad. Bij ons leren ze dan het doortimmerde vakmanschap van de Ratslagmethode.

Ratslagmethode is de norm voor verantwoorde rattenbestrijding

Wij durven het nu (na drie jaar) wel hardop te zeggen…. De Ratslagmethode is in Nederland de norm voor het verantwoord en ecologisch bestrijden van ratten. Daarmee is het gebruik van rattengif in principe overbodig geworden. Er moeten echter nog wel wat rattenjagers worden opgeleid om het gebruik van rattengif ook echt uit te bannen. Tegelijk moeten overheden dit jaar aan de slag om de Ratslagmethode in alle provincies te legaliseren.

Plaatje met deepfake AI

Mede namens Henk Fennema wens ik ons allen veel nieuwe klanten en de beste wensen voor 2024.

Jos Kruis